*چرا کودک شمادر یاد گیری مهارتهای اجتماعی مشکل دارد و چه کاری می توان در مورد او انجام داد؟
مشکلات مهارتهای اجتماعی یکی از علل شایع شکایت و مراجعه والدین به مدرسه است. کودکی که همراه بقیه کودکان بازی می کرده است, ناگهان احساس انزوا می کند و نمی تواند با بقیه دوست شود. دلیل این اتفاق این است که وقتی کودکی از دوران بچگی خارج می شود واکنش های اجتماعی او, به سرعت تغییر می کنند. اکنون کودک باید بتواند:
- تفاوت بین زبان کلامی و غیر کلامی را درک کند.
- بین زبان لغوی و غیر لغوی تفاوت قائل شود.
با وجود این که ما این موضوع را قبول داریم اما کار آسانی نیست.
بدترین قسمت این ماجرا زمانی است که کودکان می خواهند دوست پیدا کنند. ولی نمی دانند که چگونه دوست پیدا کنند و چگونه این دوستی را حفظ کنند.
*چرا کودک شما مهارتهای اجتماعی را فرا نمی گیرد؟
والدین معمولا می گوینددرک این نکته که چرا فرزندشان مهارتهای اجتماعی را یاد نمی گیرد, سخت است. یکی از دلایل آن این است که فرزند آنها نمی تواند همانند بقیه کودکان از طریق تجربه مهارتهای اجتماعی را فرا گیرد. در عوض باید این مهارتها به او آموزش داده شود.
مشکلات مهارتهای اجتماعی تاثیر زیادی در یادگیری و زبان آموزی کودک دارند, اگرچه به این چند موضوع محدود نمی شوند. متاسفانه تحقیقات نشان می دهند که تعداد بسیار کمی از این کودکان کمکی که نیاز دارند را دریافت می کنند.
عواقب این موضوع مخرب است.کودکانی که در ایجاد مهارتهای اجتماعی مشکل دارند خطر بیشتری در ابتلا به اضطراب,افسردگی, خشونت و انزوای اجتماعی دارند. همچنین به علت این که نمی توانند مهارتهای اجتماعی را یاد بگیرند, بیشتر در معرض آزار و اذیت بقیه کودکان هستند.
*آنچه شما نباید انجام دهید اگر فرزندتان دارای مشکل یادگیری مهارتهای اجتماعی است
بسیاری از والدین وقتی فرزند خود را با کودکانی که دارای مهارتهای اجتماعی مناسب هستند مقایسه می کنند, نا امید می شوند. آنها امیدوارند که فرزندشان از دوستانش مهارتها را فرابگیرد, اما از آنجائی که فرزندشان قادر به فراگیری این مهارتها نیست, آنها نا امید می شوند.از آنجائی که چنین محیطی(محیط دوستان) برای تمرین مهارتها ی جدید اهمیت دارد, ولی اینجا محل مناسبی برای یادگیری این مهارتها نیست. همه چیز به سرعت حرکت می کند و بچه را مستعد شکست می نماید.
همچنین این خطر وجود دارد که این کودکان توسط بقیه کودکان و بزرگسالان درک نشوند.که این امر موجب می شود بر چسبهائی مانند "غیر عادی" "شرور" و "بچه بد" به دانش آموز داده شود. برای مثال کودکی که بیش از حد بی پرواست ممکن است نا خواسته مستعد آسیب به احساسات دیگران شود. اگرچه خودش نمی فهمد که آنچه انجام می دهد اشتباه است ممکن است به دردسر بیفتد. متاسفانه وقتی به کودکان چنین بر چسبهائی زده می شود, آنها احساس می کنند که وظیفه دارند طبق همان بر چسبها رفتار کنند.
*چه باید کرد اگر بچه شما دارای مشکلات مهارتهای اجتماعی است؟
متاسفانه مشکلات مهارتهای اجتماعی به خودی خود رفع نمی شوند. همچنان که شرایط اجتماعی پیچیده تر می شوند, مشکلات مهارتهای اجتماعی نیز آشکارتر می گردند. این به این معنا ست که بدون آموزش مهارتهای اجتماعی مناسب , کودکانی که از نظر اجتماعی مشکل دارند, هر چقدر بزرگتر می شوند بر مشکلاتشان اضافه می گردد.
بهترین کاری که می توانید برای کودکتان انجام دهید این است که خیلی زود روی این مهارتها کار کنید. این موضوع به کودک شما کمک می کند تا به درستی با همسالانش ارتباط بر قرار کند.هرگز به این نیازها بی توجهی نکنید تا زمانی که خودشان را بروز دهند. اگر احساس می کنید کودک شما در خطر است یا در دوستیابی مشکل دارد, به او کمک کنید.
کودکانی که در دروس ضعف دارند, یکی از خصوصیات اصلیشان این است که دارای ضعف و کمبود مهارتهای اجتماعی هستند .اگر کودک شما اینگونه است, این مسئله باید مورد توجه قرار گیرد. هیچ دلیلی برای منتظر ماندن و کوتاهی نیست.
*انتظار برای اینکه به کودکتان در فراگرفتن مهارتهای اجتماعی کمک شود, فقط شرایط را پیچیده تر می کند
مادری اخیرا با من تماس گرفت و گفت که "دختر بسیار باهوش 11 ساله اش خیلی مدرسه را دوست دارد." با این وجود" او بچه هائی را می شناسد و با آنها صحبت هم می کند, اما هیچ دوست واقعی ندارد. او شبها گریه می کند و نمی خواهد برای زنگ تفریح یا ناهار مدرسه باشد."
دلم می خواست می توانستم بگویم چنین داستان هائی عادی نیستند ولی متاسفانه اینگونه نیست. مادری دیگری در مورد دخترش می گفت: "همه ی چیزی که برای دخترم می خواهم این است که حد اقل یک دوست داشته باشد تا از مدرسه متنفر نباشد و اینقدر احساس تنهائی نکند."من در طی 15 سالی که با بچه ها کار می کنم هر روزه چنین سخنانی را در مورد بچه هائی که این مشکل را دارند, می شنوم. با این وجود هنوز برایم سخت است بچه هائی را ببینم که قدر نیستند دوست پیدا کنند.مادری به من می گفت پسرم می گوید:"مادر من همیشه احساس می کنم که چیزی گم کرده ام اما نمی دانم آن چیست."آنچه او گم کرده تفاوتهای عکس العملهای اجتماعی است. اکثر ما می توانیم بدون کمک روابط اجتماعی را یاد بگیریم در حالی که بعضی افراد نمی توانند.خوشبختانه با کمکی که امروزه به این کودکان می شود کودکان می توانند مهارتهای اجتماعی خود را بهبود بخشیده و دوست پیدا کنند. هیچ کودکی نباید تنها باشد.
بیائید الان دست به کار شویم و به کودکانمان کمک کنیم تا بر مشکلات مهارتهای اجتماعی غلبه کنند.کودکان ما به ما وابسته اند!
نویسنده:Isa Marrs
مترجم: منتظر مهدی